Sinds we zonnepanelen hebben, ben ik wat scherper gaan letten op ons elektriciteitsverbruik. De panelen waren best prijzig, dan wil je niet dat de zonnestroom wordt verbruikt (verspild is een betere benaming) door apparaten die niet gebruikt worden (standby-verbruik) of energie-onzuinige apparatuur.

Maar wat te doen met reeds aanwezige apparatuur die het nog prima doet, maar die helaas van het energieverspillende soort is. (maar waarvoor tegenwoordig zeer energiezuinige alternatieven beschikbaar zijn.) Apparatuur, aangeschaft in het “pre-pv”-tijdperk, toen er in huize HerbergPV nog weinig kritisch naar energie gekeken werd.
Zo hangt er boven de eettafel een fraai RVS armatuur, maar wel uitgerust met 2×100 Watt halogeenbuisjes (r7s-fitting).
Moeten we die wegdoen en vervangen door een zuiniger exemplaar? Dat is ook zonde.. Een andere optie is aanpassingen doorvoeren die het verbruik verlagen. Zo zijn er “eco”-versies van halogeenlampen in de handel, die claimen 30% minder energie te verbruiken dan standaard halogeen bij dezelfde lichtopbrengst. Maar die heb ik nooit gezien in r7s-vorm.
En 30% besparing op 200Watt, dan zit je nog steeds op 140 Watt… Nee, dat moet zuiniger kunnen!

Ook zijn er r7s-spaarlampen op de markt, maar die zijn behoorlijk lomp qua afmetingen en zouden onmogelijk in het armatuur passen. Bovendien twijfel ik aan de lichtopbrengst van die dingen.
Dus verder gekeken en uitgekomen op LED. LED-verlichting is energiezuinig, volop in ontwikkeling en in steeds meer situaties toepasbaar. LED is ook verkrijgbaar in de vorm van strips, die je zelf op maat kunt maken. LED-strips zou voor onze lamp de beste oplossing zijn. Ik stuitte op een LED strip met liefst 120 LED’s per meter.
Overige specs:

“warm-witte” LED’s,

kleurtemperatuur: 2400-2700K,

lichtopbrengst: 800 lumen/meter,

energieverbruik: 9,6 Watt per meter.

Het verbruik van onze lamp zou sterk gereduceerd worden (120>20Watt), maar mét behoud van lichtopbrengst (+/- 1500 lumen). Zo bedacht, zo gedaan. Bij Buyledstrip.com een bestelling geplaatst van 2 meter LED strip en een LED trafo (‘driver’, de strips verlangen 12 Volt).
Na enkele dagen kwamen de spullen binnen en kon het klussen beginnen!

In de schuur een oud strookje multiplex gevonden waarop de strips geplaatst kunnen worden. De strip in 3 stukken geknipt (LED-strip kan per 3 LED’s -2,5cm- geknipt worden) en op de multiplex geplakt (de strips hebben een handige plakstrip aan de achterzijde). Daarna de strips met stukjes zwakstroomkabel aan elkaar gesoldeerd. Beetje prutsen met de soldeerbout, maar uiteindelijk kreeg ik alle 3 stroken aan het branden! Foto’s! (klik voor een vergroting)

 Toen was het armatuur aan de beurt. Eerst nog even het verbruik van de halogeenlampen meten: ongedimd ruim 185 Watt, excl verbruik van de dimmer zelf. Gedimd naar de door ons veelgebruikte lichtsterkte deed de lamp nog steeds 130 Watt. Daarna eerst de dimmer verwijderd (230V dimmer werkt niet i.c.m. 12V LED) en vervangen door een schakelaar.
Op de dimmer zat een sticker: “Mindestbelastung 60 Watt”.De kans op een terugkeer in ons huisnet is vrij klein…

Het armatuur was goed te demonteren, de (weinige) onderdelen zitten voornamelijk met boutjes met moertjes aan elkaar. Het doorknippen van de kabels naar de fittingen voelde wel een beetje als ‘point of no return’. Mocht het met de LED’s toch niet gaan lukken, dan zou het terugbrengen naar de oude situatie een lastig karwei worden.

Daarna de LED driver in het armatuur gelegd. Om de driver goed weg te werken tussen de kap en de montagerail (U-vormige RVS-strip), moest de omzetting ter plaatse van de LED driver teruggebogen worden. Toen paste de driver precies! Vervolgens de montagerail gemonteerd en de “LED-plank” aangesloten.

Eerst nog even de verbruiksmeter er tussen: 20,6 Watt! In plaats van gemiddeld 130 Watt. Verbruik is dus  teruggebracht met ruim 100 Watt.  Tenslotte de glazen afdekplaat weer in het armatuur geschoven en de lamp opgehangen. Met de lichtkleur en -sterkte zijn we dik tevreden. (foto daarvan komt nog)

Rest nog de vraag: wat is de terugverdientijd van deze aanpassing?

Hier heb ik een inschatting moeten maken van het aantal branduren per jaar.
Ik schat dat de lamp gemiddeld 10 uur per week aan staat (’s winters wat meer, ’s zomers wat minder), jaarlijks dus ongeveer 500 uur. Gemiddeld opgenomen vermogen is (was) 130 Watt, dus het verbruik per jaar was: 500 h * 0,13 kW= 65kWh.

In de nieuwe situatie verbruikt de lamp: 500 h * 0.02 kW = 10 kWh/jr. De besparing per jaar is dus 55 kWh, ofwel 12 euro (bij een kWh-prijs van €0,22).
De totale investering was 61 euro, de terugverdientijd is dus ongeveer 5 jaar.