Vanmorgen zou het deksel van de subsidiepot gaan met daarin 22 miljoen ten behoeve van lagere aanschafkosten voor zonnepanelen. Zou, want er zijn vanaf 09:00 grote problemen met het digitale loket (eLoket). Ik heb ook geprobeerd in te loggen (link), maar tevergeefs, de website is onbereikbaar.

Wat een blamage voor Verhagen. Had die panelen toch gewoon in het lage BTW-tarief gezet, dan had je deze problemen niet gehad.

Overigens ben ik van mening dat die hele subsidieregeling overbodig is: ook zonder subsidie zijn zonnepanelen een goed renderende investering.  Politieke partijen in het nauw (GL) maken rare sprongen.

Update 04-07:  de boel is eindelijk  vlotgetrokken, inloggen is nu mogelijk.

Website Agenstschap NL

Wereldwijd hebben zonnepaneel-fabrikanten grote moeite om het hoofd boven water te houden. Europese fabrikanten hebben het nog zwaarder dan hun Aziatische concurrenten, aangezien die iets meer mogelijkheden hebben om kosten te reduceren (lagere lonen en minder sociale afdracht), noodzakelijk door de enorme prijsverlagingen als gevolg van overcapaciteit en achterblijvende vraag.
Meest recente slachtoffer van de alsmaar voortdurende prijsverlagingen is SCHOTT Solar, met hoofdkwartier in Mainz (D). Nadat SCHOTT in 2010 een (op kristallijn gebaseerde) productiecapaciteit had bereikt van 450 MW/jaar had, is het nu genoodzaakt zich geheel uit de fabricage van kristallijne zonnepanelen terug te trekken. Vooralsnog buiten schot blijven de dunnefilm- (Jena, Duitsland) en CSP-divisies (New Mexico, USA).

Begin van dit jaar meldde SCHOTT al dat het ging stoppen met maken van multikristallijne wafers (basismateriaal voor zonnecellen) in Jena , Duitsland. Dat zou 290 mensen hun baan kosten, maar SCHOTT benadrukte dat het de productie van monokristallijne cellen op dezelfde locatie zou voortzetten. Maar ook de productie van monokristallijne cellen gaat nu dus stoppen, wat het totaal verlies aan arbeidsplaatsen op 870 brengt.

Het (almaar groeiende) lijstje met PV bedrijven in zwaar weer is betreurenswaardig. December 2011: Solon (800 werknemers). Maart 2012: Odersun (260 werknemers). April 2011: Q-Cells (2200 werknemers). Mei 2012: Soltecture en Sovello (1250 werknemers). Juni 2012: Solarwatt (480 werknemers). Juni 2012: Photovoltech (België, 257 werknemers)
Ik vrees dat SCHOTT (870 werknemers) niet de laatste zal zijn.

Bron: PV-Tech

Het weer in de afgelopen junimaand was niet om over naar huis te schrijven, dus ik houdt het kort.
Tot op de laatste dag was juni 2012 in de race voor een nieuw laagterecord qua zonnestroomopbrengst, maar een zonnige laatste dag zorgde ervoor dat nèt niet gebeurde. Slechts 110,5 kWh kwam er uit de schuindak-set (genormeerd 94,5 kWh/kWp). De CIS platdak-set deed het alweer ietsje beter met 96,8 kWh/kWp.

Zie de pagina Opbrengst en verbruik (elek.) voor meer details.

Afgelopen week heb ik de Intersolar in München bezocht, de grootste vakbeurs op het gebied van zonne-energie in Europa.

Tijdens de Intersolar tonen bedrijven in 15 grote hallen hun handelswaar: zonnecellen, zonnepanelen, omvormers, montagesystemen, trackers,  energieopslag, zonneboilers, pv productiemachines. Wel viel mij op dat er minder stands waren dan andere jaren, soms waren zelfs vooraf geboekte stands leeg.

Belangrijkste reden voor de teruggang van het aantal exposanten is de economische crises in grote delen van de wereld. Als er kosten bespaard moeten worden, kan een reis naar zuid Duitsland net even een te grote investering zijn. Ik heb een aantal fabrikanten van zonnepanelen gesproken over de huidige staat van de PV sector. Volgens veel paneelboeren is er vrijwel geen enkele fabrikant van zonnepanelen die de volledige productiecapaciteit benut. De meeste hebben hun productie teruggeschroefd naar 50% tot 70% van de capaciteit. Door tegenvallende vraag worden panelen vaak onder de kostprijs verkocht, om toch maar afzet te houden. Hier kan geen enkele fabrikant lang mee doorgaan, dit zal ongetwijfeld voor meer faillisementen zorgen.

Bij de Duitse systeemaabieders is een verschuiving waar te nemen naar minder optimale daken. Blijkbaar zitten veel op zuid gerichte daken ‘vol’ met PV en wordt de aandacht verlegd naar oost-west oriëntaties en optimalisatie-apparaatjes om productieverlies door schaduw te minimaliseren.

Een impressie: (klik voor een vergroting)

Sanyo Solar is geschiedenis. Sinds april 2012 worden de hoogrendements HIT modules aangeboden onder de naam van moederbedrijf Panasonic.	Nieuw platdak systeem van het Duitse Soltecture. (nieuwe naam van Sulfurcell: de Berlijnse dunnefilmspecialst past geen zwavel meer toe in haar modules en wil daar in de bedrijfsnaam ook niet meer aan herinnerd worden). De frameloze 100Wp CIGS-modules worden in de fabriek op de rvs onderconstructie geplakt. De relatief lage hellingshoek (10 graden) maakt plaatsing van veel modules mogelijk.
Populair in Duitsland zijn oost-west orientaties. Zonnepanelen zijn zo goedkoop geworden dat de minder optimale oost-west orientatie toch rendabel is te maken. Een dergelijke opstelling maakt het mogelijk veel meer modules op een dak te plaatsen in vergelijking met louter op zuid gerichte modules, zodat toch een hoge productie gehaald kan worden.	Detail van het D-Dome systeem van K2. Het is een systeem zonder paneel montagerail: de panelen worden direct op de midden- en eindsteunen bevestigd. Door de lage hellingshoek (10°) is weinig ballast benodigd. Enkele betonklinkers volstaan.

Verder lezen…

Vandaag maakte de Rijksoverheid bekend dat er een nieuwe subsidieregeling voor zonnepanelen komt en welke regels er gaan gelden. De belangrijkste regels en hoogte van de subsidie:

• Particulieren die zonnepanelen kopen, kunnen 15% van het aankoopbedrag  terugkrijgen.
• De regeling gaat open op 2-juli 2012 en eindigt op 31-12-2013 (of eerder wanneer susbsidiepot leeg is).
• Beschikbaar budget: 22 miljoen euro in 2012, 30 miljoen euro in 2013.
• Minimale installatiegrootte is 600 Wp, max. installatiegrootte 3500 Wp.
• Maximaal aan te vragen subsidiebedrag: 650 euro per installatie.
• De installatie moet binnen 6 maanden worden gerealiseerd.
• Subsidie van 15% geldt voor materiaalkosten, NIET voor installatiekosten.
• Stapeling van subsidies is niet mogelijk.
• Maximaal 1 subsidieaanvraag per adres.
• Aanvragen van subsidie met DigiD via elektronisch loket van Agentschap NL.

Voor meer infomatie, zie de website van de Rijksoverheid.

GroenLinks heeft iets om mee te koketteren, de solarsector zelf wil geen subsidie.

Zoals al langer duidelijk was, is het geen BTW-verlaging geworden, maar (opnieuw) een tijdelijke subsidieregeling. Leuk voor de particulier, minder leuk voor de “solarteur”. Die is gebaat bij stabiele regelgeving en is helemaal klaar met de wispelturige subsidieregelingen van de afgelopen jaren.

Grillig politiek beleid op het gebied van zonne-energie heeft niet geleid tot een structurele bijbouw van PV. Alleen al daarom is deze subsidieronde ongewenst. Bovendien zijn de prijzen van zonnepanelen de laatste jaren zó fors gedaald, dat aanschaf ook zonder subsidie inmiddels rendabel is. Overigens is dat laatste in grote mate te danken aan landen die wél een stabiel, langdurig subsidieprogramma hebben opgezet.

Sinds vandaag, 6-6-2012, heeft Apeldoorn een eigen energiebedrijf: duurzame energiecoöperatie Apeldoorn, kortweg deA. Onder toeziend oog van een notaris werden de statuten door de oprichters getekend.

deA werd op 11 november 2010 opgericht. Vanuit een stichting is gewerkt aan de oprichting van de energiecoöperatie deA. deA wil met zonnepanelen, waterkracht en biomassa duurzame energie opwekken in Apeldoorn en leveren aan de inwoners van Apeldoorn.
Nog in het jaar 2012 zal deA klanten werven en de eerste energie leveren.

deA heeft momenteel ruim 500 (aspirant)leden, maar heeft de doelstelling op termijn 6000 klanten van lokaal opgewekte energie te voorzien.
Vanaf 6 juni kunnen bedrijven en particulieren daadwerkelijk lid worden van deA. De contributie is € 25 per jaar. Aspirant-leden krijgen de betaalde €25 als korting op de contributie van 2012. Ieder lid bezit minstens één en maximaal honderd participaties (deelnames) in deA. De kosten bedragen € 50 per participatie. Met dit ledenkapitaal wordt deA mogelijk gemaakt.

deA vestigt zich in Infocentrum Ecofactorij

De feestelijke opening vond plaats in het Informatiecentrum Ecofactorij, op het gelijknamige industrieterrein in Apeldoorn. Dit bijzonder voorgegeven pand (de beukenbladvorm is geinspireerd door het logo van de gemeente Apeldoorn) is een half jaar geleden opgeleverd en bevat diverse toepassingen om het energieverbruik zo laag mogelijk te houden. Enkele duurzame toepassingen: houtpelletkachel, warmteterugwinning van ventilatielucht, zoutwanden voor ruimteverwarming en -koeling (video) en een 10kW zonnestroominstallatie.

Fraai vormgegeven pand op de Ecofactorij. deA krijgt werkruimte op de 2e verdieping.	De flexibele dunnefilm zonnecelstroken van Uni-Solar presteren beneden verwachting. Naar de oorzaak wordt momenteel onderzoek gedaan.
Twee Mastervolt omvormers zetten de gelijkstroom uit de zonnepanelen om naar wisselstroom.	In de kelder staat de houtpelletkachel van de Oostenrijkse fabrikant Biotech.

PV presteert niet volgens verwachting
Op de zuidgevel zijn flexibele stroken zonnecellen geplaatst van de Amerikaanse fabrikant Uni-Solar en aangesloten op 2 Mastervolt omvormers. Toen ik informeerde of de 10 kilowatt PV installatie naar behoren functioneerde, kreeg ik als antwoord dat er nog wat opbrengstprobleempjes zijn. De stroomproductie blijkt liefst 40% lager te liggen dan de verwachting. De installateur heeft schaduwwerking en/of vuil op de cellen al geschrapt als mogelijke oorzaak. Mochten de problemen in de Uni-Solar zonnecelstroken zelf zitten, dan kon een oplossing (vervanging) nog wel eens lastig worden, aangezien Uni-Solar een paar maanden geleden failliet is gegaan.

Even de afgelopen mei maand samenvatten. De 1e helft was matig qua aantal zonuren, de 2e helft vergoedde gelukkig veel. In totaal is er 211,4 kWh geproduceerd.

De 4 dunnefilm panelen (CIS technologie) blijven het goed doen: in mei 123,5 kWh per kWp, tegen 117,4 kWh/kWp voor de mono-panelen. Na april hadden de CIS panelen in mei dus opnieuw de overhand.
Ik krijg wel lichte twijfels: doen de CIS panelen het nu zo goed, of presteren de kristallijne panelen onder hun kunnen? Of allebei?
Deze gedachte wordt mede gevoed doordat de 4 CIS panelen (op ZZO) om 16:00 allemaal in de schaduw liggen, in tegenstelling tot de monokristallijne panelen (op pal Zuid) die in deze maanden geen schaduw krijgen.

Ons elektriciteitsverbruik is al een tijdje stabiel: ongeveer 140 kWh per maand. Met name de CV-ketel maakt het verschil: in de stookmaanden stijgt het stroomverbruik naar iets boven de 150 kWh, in de zomermaanden naar iets eronder. (in mei was de CV 2 weken off-line (stekker eruit), de zonneboiler kon in zijn eentje voor warm water zorgen)

Zie de pagina Opbrengst en verbruik (elek.) voor meer details.

Eenmaal per jaar klim ik het dak op om de zonnepanelen schoon te boenen en de boel te inspecteren. Vorig jaar viel mij op dat de buisisolatie van de zonnecollector (een Rivusol met heatpipe-collector, geplaatst in april 2009) hier en daar wat beschadigd was. Waarschijnlijk eksters die zich vervelen en in de zachte EPDM pikken. Ik heb ik er toen niets aan gedaan omdat de boiler nog goed op temperatuur kwam.

Maar dit jaar merkte ik dat het opwarmen van de boiler langzamer ging, en ook sloeg de collectorpomp eerder af dan normaal. Er moest nu dus wel iets gebeuren. Enkele weken geleden heb ik de installateur van de zonneboiler (Paul Stams van Door Zon en Wind) gevraagd of hij mij 1,5 meter van die hittebestendige Armaflex EPDM buisisolatie wilde opsturen. Afgelopen week werd een doos met 2 meter Armaflex bezorgd. Helemaal kostenloos! Paul, nogmaals bedankt voor de voortreffelijke service!

Vanmiddag heb ik het dak beklommen met de nieuwe Armaflex, een rol zwarte klustape en een stuk oude PVC buis die ik voor extra bescherming om de Armaflex wilde doen.

De beschadigingen aan de isolatie waren verergererd. Over de hele lengte was de isolatie aangevreten en in de bocht was het zelfs helemaal weg en keek je zo op de koperbuis. Ook stak de temperatuurvoeler nog maar een paar centimeters in de collector, terwijl die er voor een juiste werking ruim 20 cm. in moet zitten.

Na een half uurtje knippen en plakken was de buis weer ingepakt. Een paar foto’s van de klus: (klik op de foto’s voor een vergroting)

De isolatie om de toevoerleiding van de zonnecollector was behoorlijk toegetakeld door vogels. Waren het eksters of was het misschien toch de (zeldzame) Veluwse EPDM specht? 🙂

Close-up van de weggepikte EPDM buisisolatie. De koperbuis ligt bloot en de temperatuurvoeler steekt nauwelijks meer in de collector, waardoor de pomp eerder afsloeg.

De temperatuurvoeler terug op zijn plek diep in de collector en nieuwe isolatie om de koperpijp geplakt.

Bijna klaar. De koperen buis is weer goed geisoleerd. Op het rechte deel heb ik een opengezaagde PVC afvoerpijp geklemd. Slimme vogel die daar de Armaflex nog weet te vernielen. De bocht blijft wel een aandachtspuntje.

Het eindresultaat. De isolatie kan er weer een paar jaar tegen.

Gisteren lekten er details uit van het “Lenteakkoord” van VVD/CDA/D66/GL/CU.
Behalve miljarden aan bezuinigingen zou er in het akkoord ook een regeling opgenomen worden voor het verlagen van de aanschafkosten van een zonnestroominstallatie. Het voorstel, afkomstig van GroenLinks, is om die onder het lage (6%) BTW-tarief te laten vallen.

Uit de gelekte details zat niks over die verlaagde BTW voor zonnepanelen (de exacte invulling wordt pas na 1 juni bekend), maar website Greenem kon toch reeds enkele details melden:

• De BTW op zonnepanelen gaat inderdaad naar 6%
• De verlaging gaat in per 1 juli 2012
• Het 6%-tarief geldt voor zowel de technische onderdelen (zonnepanelen, inverter) als de installatie en manuren
• Er is nog geen volledige duidelijkheid of zonneboilers ook onder de BTW-verlaging vallen. Dit is ook nog niet uitgesloten
• Het verschil tussen het oude, hoge, en nieuwe lage BTW tarief wordt via een subsidieregeling uitgevoerd
• De verdere details worden momenteel door het Ministerie van Financiën uitgewerkt.

Commentaar: het wordt dus geen “simpele” verlaging van het BTW tarief, maar de BTW verlaging gaat pas achteraf, als een soort subsidie, uitgekeerd worden. Dus over de materiaal-, onderdeel- en/of installatiekosten gaat eerst “gewoon” 19% BTW, daarna kan een subsidieverzoek ingediend worden voor teruggaaf van 11 % BTW.
Mogelijk dat hiervoor Agentschap NL ingeschakeld wordt. (Agentschap NL is een uitvoeringsorganisatie van het ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie). Die deed enkele jaren geleden ook de Duurzame Warmte subsidieregeling voor zonneboilers.

Ik ben benieuwd of de BTW verlaging inderdaad op de onderdeel- en materiaalkosten toegepast zal worden, of dat die alleen voor de arbeidsuren (installatie) zal gelden.
Nog even geduld dus voor de exacte details. Niettemin betekent het dat investeren in zonnestroom van eigen dak alleen maar interessanter wordt!

April is voorbij, een maand die maar weinig zonuren kende (misschien op de laatste dag na dan). Slechts 146 kWh kwam er uit de 2 installaties (totaal 1770 Wp). Dat is nauwelijks meer dan april 2011, met het verschil dat er toen 600 Wp minder op het dak lag. Al met al de slechtste aprilmaand sinds ik panelen heb (2007).

Vermeldenswaardig is dat de nieuwe CIS-installatie (600 Wp dunnefilm panelen) voor het eerst beter presteerde dan de oudere installatie met 1170 Wp aan mono-kristallijne cellen: 85,7 kWh per kWp (CIS) tegen 80,8 kWh/Kwp (Mono-krist.). Bijzonder omdat de CIS panelen vlakker liggen dan de mono-panelen én bovendien om 16:00 allemaal in de schaduw liggen. De claim dat dunnefilm panelen beter presteren bij zwakke lichtcondities (bewolking) lijkt gerechtvaardigd, in ieder geval voor mijn CIS panelen van Solar Frontier.

Van de totale productie werd 31% (46 kWh) direct verbruikt, de rest (100 kWh) werd teruggeleverd. Ik had gedacht dat na de uitbreiding we meer zonnestroom direct zouden verbruiken, maar dat blijkt tegen te vallen. Ik denk dat ons verbruik te laag is om het eigenverbruik op te krikken.

Nog een grafiekje met het verloop van april-maanden van de afgelopen jaren. 2012 was erg slecht, bijna 50% minder dan een ‘normale’ aprilmaand.

Zie de pagina Opbrengst en verbruik (elek.) voor meer details.